Pierwsze lata życia dziecka mają ogromny wpływ na jego przyszłość. To właśnie w tym okresie maluch uczy się mówić, słuchać, dotykać, chodzić oraz wyrażać swoje potrzeby. Dlatego należy zadbać o jego prawidłowy rozwój. Co zrobić, kiedy okazuje się, że dziecko nieprawidłowo reaguje na bodźce? Wynika to prawdopodobnie z zaburzeń integracji sensorycznej. Warto rozpocząć wtedy terapię, w której przydatnym elementem są zabawki sensoryczne. Czym się wyróżniają? Jak mogą pomóc? Podpowiadamy!

Na czym polegają zaburzenia integracji sensorycznej?

Na początku warto wytłumaczyć, czym tak naprawdę objawiają się zaburzenia integracji sensorycznej. Połączenia sensoryczne, które znajdują się w pniu mózgu, stanowią część ośrodkowego układu nerwowego. Jeśli dostarczane do niego bodźce są niewystarczające, zniekształcone lub zmienione, proces integracji zmysłów zostaje zaburzony. To powoduje problemy z koncentracją, trudności z nauką oraz rozchwiane emocjonalne. Zaburzenia sensoryczne objawiają się na dwa sposoby: albo dziecko jest nadmiernie pobudzone abo wycofane i apatyczne. Można wyróżnić wiele dysfunkcji, ale wymaga to wizyty u specjalisty oraz specjalnej terapii, która pozwoli na pobudzanie zmysłów.

Zabawki sensoryczne – jakie zadania spełniają?

Na pierwszy rzut oka zabawki sensoryczne są mniej atrakcyjne, niż typowe pluszaki, czy grzechotki. Nie są tak kolorowe, a często można odnieść wrażenie, że są proste i nie zachęcają do zabawy. To właśnie sprawia, że świetnie odpowiadają na potrzeby dziecka, które dopiero co się rozwija, a często ma problem z prawidłowym odbieraniem bodźców. Ich nietypowe kształty oraz różnego rodzaju wydawane dźwięki sprawiają, że dziecko chętnie po nie sięga podczas zabawy. Jednak główną funkcją zabawek sensorycznych jest przede wszystkim oddziaływanie na bodźce dziecka, które mają bezpośredni wpływ na jego prawidłowy rozwój. Dotyk, węch, wzrok, słuch oraz smak to podstawowe zmysły, dzięki którym maluchy mogą poznawać świat. Jeśli doszło do zdiagnozowania zaburzeń integracji sensorycznej, należy poprzez zabawę umożliwić dziecku ich odpowiednią stymulację. Tego typu zabawki mogą być również używane przez maluchy, które nie cierpią na zaburzenia integracji – przyczynią się wtedy do jeszcze lepszej współpracy wszystkich zmysłów, co dobrze wpływa na rozwój oraz sprawność dziecka.

Z jakimi rodzajami zabawek sensorycznych można się spotkać?

Zaburzenia integracji sensorycznej mogą dotyczyć jednego zmysłu lub kilku. Zabawki sensoryczne są tak skonstruowane, aby oddziaływać na jeden obszar lub na kilka. Dlatego warto zapoznać się z poszczególnymi rodzajami zabawek, aby wiedzieć, które z nich najbardziej pomogą dziecku prawidłowo się rozwijać.

Dzieci, które mają problem ze zmysłem dotyku, często płaczą podczas dotykania ich w czasie wykonywania codziennych czynności, takich jak mycie, obcinanie paznokci czy przebieranie. Lubią natomiast mocno się przytulać, ściskać w dłoni przedmioty oraz je gryźć. Zabawki sensoryczne, które mogą im pomóc w rozwijaniu zmysłu dotyku to wszelkiego rodzaju akcesoria, które można ugniatać, dzięki czemu maluch uczy się mocnego chwytu. Popularne są książeczki, przyciągające uwagę dziecka poprzez różnorakie wystające elementy oraz piłki sensoryczne, które można bezpiecznie gryźć. Na uwagę zasługują również sensoryczne maty, zapewniające maluchowi przestrzeń do zabawy, a także możliwość dotykania różnorakich elementów.

Maluchy, które cierpią na nadwrażliwość słuchową, są zazwyczaj pobudzone, gdy znajdują się w głośnym miejscu. Nie lubią zatłoczonych budynków ani gwaru i wycofują się, kiedy ktoś krzyczy lub mówi podniesionym tonem. Zabawki sensoryczne, które są dedykowane przy tego typu schorzeniach, sprawiają, że różnego rodzaju dźwięki mają kojarzyć się dziecku z zabawą, a nie stresem. Można do nich zaliczyć grzechotki sensoryczne, zabawkowe instrumenty lub puzzle dźwiękowe, które wydają odgłos po włożeniu elementu w odpowiednie miejsce układanki.

W przypadku zaburzeń zmysłu wzorku dzieci mogą nie reagować na zbyt jasne, pulsacyjne światło, lub wręcz przeciwnie – nawet normalne słońce, które wcale jasno nie świeci, może powodować natychmiastowe zakrywanie oczu dłońmi. Problemem może być również niereagowanie na ruszający się przedmiot lub wręcz przeciwnie – nadmierne zainteresowanie. Dlatego zabawki sensoryczne, które są nakierowane na zmysł wzroku, mają na celu wyważenie proporcji oraz nauczenie dziecka właściwego reagowania na bodźce. Należą do nich m.in. kontrastowe książeczki lub zabawki projektowe, które wyświetlają na ścianach poruszające się wzory i obrazki.

Zabawki sensoryczne – na co zwrócić uwagę?

Wybierając zabawki sensoryczne, należy zwrócić uwagę nie tylko na typ zaburzeń, ale również na wiek dziecka. Każdy etap życia rządzi się swoimi prawami i to, co zainteresuje roczne dziecko, z pewnością nie przyciągnie uwagi pięciolatka. Oprócz tego trzeba zwrócić szczególną uwagę na to, czy zabawki posiadają specjalny atest, ponieważ małe dzieci mają tendencję do gryzienia produktów, dlatego żadna toksyczne substancje nie mogą wchodzić w skład materiału. Dobrze, żeby elementy były tak przymocowane, aby nie istniało ryzyko ich połknięcia.

Zaburzeń integracji sensorycznej nie należy lekceważyć. Choć kiedyś praktycznie ich nie diagnozowano, obecnie zwraca się na nie coraz większą uwagę. Odpowiednia terapia przy użyciu zabawek sensorycznych, które bawią i uczą może pomóc dziecku oddziaływać zmysły, co pomoże mu je rozwinąć i funkcjonować na takim samym poziomie, jak rówieśnicy. Zabawki sensoryczne znajdziesz na sklep-tolek.pl. Serdecznie zapraszamy!

Źródło zdjęć: sklep-tolek.pl, pexels.com